Âm nhạc và Pizza có vẻ như chẳng liên quan gì đến nhau. Thế mà công chúa nhạc đồng quê Taylor Swift đã thành công khi kết hợp chúng trong chiến dịch marketing cho album mới của mình. Red là album có doanh số tiêu thụ tuần đầu tiên cao nhất trong 10 năm trở lại đây tại Mỹ. Tờ Los Angeles Times nhận định thành công của Red đã mở ra nhiều phương thức marketing mới cho ngành âm nhạc khi người tiêu dùng ngày càng thích sử dụng các sản phẩm âm nhạc miễn phí.
Còn Tạp chí Forbes lại sắp hạng cô ca sĩ 22 tuổi này vào hàng những người nổi tiếng và quyền lực nhất trong năm. Ngoài việc xinh đẹp, nổi tiếng và giàu có, Taylor còn được đánh giá cao bởi sự thông minh. Khi “Speak Now”, album thứ ba của cô được phát hành năm 2010, cô đã được giới chuyên môn đánh giá cao về các kỹ năng marketing. Thậm chí trong một bài viết của Forbes còn nhận định: “Nghề nghiệp tương lai của Taylor Swift sẽ là giám đốc marketing”.
Vừa là ca sĩ vừa là nhạc sĩ, Taylor có thể được xem như một tài năng âm nhạc. Nhưng điều đó chưa đủ để album của cô luôn thành công. Điều đặc biệt là cô luôn khiến người hâm mộ tò mò về những bản nhạc của mình. “Cô ấy là một nhạc sĩ thông minh và có bản lĩnh. Sáng tác của cô không chỉ thu hút các cô gái mà còn lôi cuốn được tất cả những ai đang đi tìm tình yêu và đau khổ vì tình”, Bill Werde, Tổng biên tập của tạp chí âm nhạc Mỹ Billboard, cho biết. Taylor luôn biết khách hàng của mình là ai và âm nhạc của cô tập trung vào họ. Ca khúc của Taylor kết nối cảm xúc của cô với người hâm mộ, mỗi bài hát chính là những câu chuyện về tình yêu cuộc sống của cô.
Cập nhật thường xuyên các trang mạng xã hội của mình cũng là cách cô kết nối với người hâm mộ. Taylor luôn chia sẻ thông tin về những dự định, tình cảm của mình với cộng đồng mạng. Hơn 19,7 triệu người trên Twitter và 35,8 triệu trên Facebook cập nhật thông tin của cô hằng ngày. Nhiều thông tin gây tò mò về Red đã được cô giới thiệu trên trang này. Một đồng hồ đếm ngược tới thời điểm phát hành cũng đã được thiết lập trên website của cô.
Không chỉ sử dụng các kênh truyền thông hiện đại như facebook, Taylor còn tận dụng triệt để hiệu quả của các kênh truyền thống. Ngay sau khi phát hành “Red”, cô liên tục xuất hiện trên sóng truyền hình. Buổi sáng ngày phát hành bạn có thể thấy cô trong chương trình “Good Morning America” thì tối hôm đó cô lại xuất hiện trong “The Late Show with David Letterman”.Việc đó diễn ra trong nhiều ngày sau.
Sau hàng loạt sự kiện quảng bá ở New York, Taylor còn tham gia chương trình phát thanh Taylor Swift Worldwide Radio Remote do Hãng Pizza Papa John tài trợ. Chương trình này được phủ sóng trên khắp nước Mỹ từ thành phố Nashville vào ngày 26.10. Người hâm mộ ca sĩ này từ các khu vực trọng điểm như Nam Phi hay New Zealand cũng có thể theo dõi chương trình.
Dấu ấn đặc biệt trong chiến dịch marketing của Taylor chính là Pizza John. Lần đầu tiên, bạn có thể mua một album tại cửa hàng pizza. Red kèm với một chiếc bánh Pizza được bán với giá 14 USD ngay hôm phát hành. Người hâm mộ của Taylor còn được hưởng chương trình khuyến mãi RED25, giảm giá tới 25%, nếu đặt mua trực tuyến trước ngày phát hành.
Điều quan trọng là album này đã tạo sự cảm thụ khác biệt. Một người hâm mộ Taylor nhận xét trên blog: ”Có cả những bài hát tôi thích và không thích trong album này. Tôi có thể nghe lại những bài tôi thích tuy nhiên có một thứ không bao giờ lặp lại đó là ăn một chiếc bánh pizza bán kèm với Red.”
Ngoài Pizza John, trong tuần phát hành đầu tiên, bạn chỉ có thể tìm được Red ở những nơi chiến lược như i-tunes, Walgreens, Wal-Mart, Target. Mỗi địa điểm đều có sự khác biệt. Với Wall-Mart, bạn có thể mua Red được đính kèm một tạp chí bao gồm những bức ảnh mới của Taylor cùng với lời bài hát được viết tay. Còn với Target, người hâm mộ có thể mua bản mở rộng của Red (Red Deluxe có nhiều hơn 6 bài so với Red) với giá cao hơn album gốc 3 USD. Với cách này Taylor đã có thể bán 2, thậm chí nhiều album hơn cho cùng một người hâm mộ.
Những kênh bán hàng Taylor chọn rất ấn tượng, tuy nhiên những gì cô từ bỏ cũng rất đáng chú ý. Amazon.com, một website bán hàng trực tuyến nổi tiếng, không nằm trong danh sách nhà phân phối. Bởi lẽ trang web này thường giảm giá để cạnh tranh với các nhà phân phối khác. Và Billboard, đơn vị công bố danh sách các album bán chạy nhất hàng tuần, sẽ không tính doanh số bán ra từ Amazon. Điều này tất nhiên sẽ làm giảm tổng số album bán ra và giảm đi danh tiếng của Red.
Taylor cũng đã từ chối phát hành trên các trang mạng (sẽ trả một khoản phí cho ca sĩ khi có người nghe) trong thời gian đầu. Với lượng người hâm mộ lớn sẵn sàng bỏ tiền ra để mua album, đây được xem là quyết định sáng suốt của Taylor. Các trang mạng hầu như chỉ góp phần quảng bá album chứ không hề tạo ra nguồn thu lớn.
Taylor cùng nhà phát hành đã làm tất cả để đưa doanh số bán album lên mức cao nhất. Cô đã khẳng định một xu hướng mới trong giới nghệ sĩ. Qua rồi cái thời họ chỉ sản xuất album, giao cho các nhà phân phối và ngồi đợi kết quả. Muốn thành công cần nhiều sáng tạo hơn trong marketing.
Mời các bạn cùng nghe ca khúc Hit trong album của cô
(Câu chuyện rất cảm động và nó có thể khiến nước mắt của bạn rơi đấy! )
========
Ngày 24/8/1998, một đám tang vô cùng đặc biệt được tổ chức tại huyện Gia Tường, tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc). Người chết là một cô gái mới 16 tuổi tên là Thẩm Xuân Linh.
Nhưng cô được nhận những nghi lễ long trọng nhất của làng, những người anh trai của cô mặc tấm áo tang chỉ được mặc khi đưa tang cha đẻ. Anh trai cô quỳ rất lâu trước linh cữu em gái, người trong làng ai cũng đeo băng tang.
Nhưng không ai biết rằng, cô gái mười sáu tuổi này thực ra không hề có máu mủ ruột thịt gì với những người còn sống, cũng như với dân làng này, thậm chí cô chỉ là một đứa con gái riêng của mẹ kế mà ngay cả tên trong sổ hộ khẩu của làng cũng không có.
Tôi là con ruột của gia đình này
Tháng 6 năm 1994, mẹ của Thái Xuân Linh góa chồng, đem Xuân Linh và đứa em trai từ Long Châu Tập, huyện Phạm Trạch, tỉnh Sơn Đông (TQ) sang huyện Gia Tường với gia đình mới. Bố dượng của Xuân Linh làm nghề thợ mộc, tên là Thẩm Thụ Bình, tính tình hiền lành đôn hậu.
Bố dượng có cha mẹ già 70 tuổi, và bốn đứa con trai còn đang đi học. Trong đó anh con cả Thẩm Kiến Quốc đang học Đại học Giao thông ở Tây An. Ba cậu con trai còn lại học trường phổ thông trong huyện.
Gánh nặng gia đình quá lớn, nhưng bố dượng cô giỏi nghề thợ mộc, trong nhà cũng chỉ chi tiêu dè sẻn, nên cuộc sống gia đình cũng tạm đủ.
Khi ba mẹ con Thái Xuân Linh gia nhập đại gia đình ấy,cả nhà đều vui vẻ chào đón, hay có thể bởi nhà toàn đàn ông, giờ có một cô em gái mới, cả ông bà nội lẫn bố dượng đều rất yêu quý Xuân Linh.
Khi đó, Linh chỉ vì bố mất, nhà nghèo khó, cô đành bỏ học ở nhà. Bố dượng dứt khoát đưa tiền cho cô đi học trở lại. Trong nhà vốn đã bốn đứa con đi học, giờ thêm Xuân Linh, gánh nặng càng lớn. Ông bố dượng chỉ có cách dành thời gian làm thêm lúc nông nhàn mới đủ cho chi tiêu trong gia đình.
Xuân Linh vô cùng trân trọng cơ hội được đi học, ngay học kỳ đầu tiên quay lại trường, cô đứng thứ ba trong khối. Ngoài học tập, cô lo liệu việc nhà, lúc nào rảnh rỗi thì giặt quần áo cho các anh, vác gỗ cho bố dượng, ông bố dượng thường khen ngợi:
– Bố thật là có phúc mới có đứa con gái ngoan ngoãn thế này.
Thời gian hạnh phúc chẳng bao lâu, đầu mùa hạ năm 1995, bố dượng cô trong lúc làm công trình đã ngã từ tầng ba xuống, bị liệt giường. Cột trụ trong gia đình đã gẫy, nguồn kinh tế chính của gia đình bị cắt đứt, và tiền chữa bệnh của bố dượng cô đã mang lại một khoản nợ rất lớn cho gia đình.
Thật đáng tiếc, khi mẹ Xuân Linh được bác sĩ cho biết,bệnh của chồng mới sẽ không bao giờ khỏi, cả đời nằm liệt giường, mẹ cô đã rất đau khổ. Bà không thể chịu đựng nổi sự rủi ro liên tiếp từ hai đời chồng, lại biết không gánh vác được một gánh nặng quá lớn từ gia đình chồng, mất hết hy vọng và niềm tin vào cuộc sống.
Bà ôm đứa con trai nhỏ ra đi, bỏ lại một nhà đầy người già, bệnh tật, trẻ con cho dù Xuân Linh năn nỉ, cầu xin mẹ như thế nào.
Thấy bố như thế, người con trai thứ hai định xin nhập ngũ, ông bố không đồng ý bởi anh thứ hai và thứ ba sắp cùng thi tốt nghiệp phổ thông, thành tích luôn đứng đầu trường.
Người con thứ ba cũng đòi bỏ học, muốn đi làm để gánh vác gia đình.
Vào lúc cả nhà bàn cãi, Xuân Linh đề nghị cho em nghỉ học, thay mẹ chèo chống gia đình này. Bố dượng cô rơi nước mắt, ngay cả ông bà nội cũng khóc. Bố dượng cô đau khổ nói:
– Xuân Linh, bố xin lỗi con! Các anh con đã học chừng đó năm rồi, giờ bỏ đi uổng phí quá, bố biết là làm thế con sẽ thiệt thòi
Ba người anh trai đều nắm chặt tay em gái, cùng thề với bố, cho dù sau này ai thi đỗ đại học, cũng đều nhớ công người em gái.
Mẹ Xuân Linh bỏ đi, nguồn kinh tế của gia đình lại mất hẳn chút hỗ trợ cuối cùng. Ông bà nội đều thở dài, bố dượng gạt nước mắt, các anh trai Xuân Linh cũng lo âu, cả nhà rơi vào tình trạng thấp thỏm bất an, buồn thảm. Những người làng an ủi cô bé:
– Ở đây cháu không có người thân, hay là cháu quay về nhà ông bà ở bên Phạm Trạch đi!
– Không, cháu không đi được, mẹ cháu bỏ đi rồi cháu không thể cũng bỏ đi nốt!
Xuân Linh nói với bố dượng:
– Bố ạ, mẹ con bỏ đi rồi, là mẹ con nhẫn tâm; nhưng con hứa con không bao giờ bỏ nhà đi, con sẽ ở lại đây cùng vượt qua hoạn nạn với mọi người, từ hôm nay con xin được là con đẻ của bố!
Năm đó, Xuân Linh mới 12 tuổi, đổi từ họ Thái sang họ Thẩm.
Làm đồng, việc nhà, chăm sóc người lớn, tất cả mọi việc Xuân Linh đều gánh vác, cô bé làm việc như một phụ nữ thực thụ trong một gia đình nông dân, thức dậy lúc mặt trời mọc, trời tối hẳn mới nghỉ ngơi, cẩn trọng tính toán từng món một trong gia đình để loliệu qua ngày.
Xuân Linh biết, để gia cảnh đỡ khó, thì sức khỏe của bố phải tốt lên, cho nên vào những lúc nông nhàn, cô bé không quên chăm sóc chu đáo cho bố. Mùa hè năm 1996, thời tiết nóng bức, bệnh tình bố dượng cô nặng lên, Xuân Linh quyết định đưa bố lên nằm viện trên thành phố Tề Ninh.
Thu xếp xong việc nhà, cô kéo bố lên thành phố chữa bệnh. Đường đất 80 km, cô kéo xe hết đúng hai ngày một đêm. Khi đến nơi, chân cô đã lở ra, vai kéo sưng u lên một cục lớn.
Để tiết kiệm tiền, Xuân Linh đã ngủ trong nhà để xe đạp của bệnh viện, người trông xe tưởng cô là ăn mày, đã mấy lần xua cô ra ngoài. Xuân Linh đành kể hết sự tình, ông già trông xe cảm động quá, không chỉ cho cô mang chiếc xe kéo đặt vào tận bên trong nhà xe, còn kiếm cho cô một cái màn chống muỗi.
Dưới sự chăm sóc của con gái nhỏ, bệnh của bố dượng cô dần ổn định hơn, cô lại kéo bố về quê trên chiếc xe ấy.
Vừa về đến quê, là vào vụ thu hoạch lúa mạch, các anh đều đang ở trường, ông bà nội chỉ có thể giúp cô nấu cơm và bó những túm lúa, thế là hơn bảy mẫu đất lúa mạch đang chín, lại một mình Xuân Linh cắt. Để kịp thu hoạch, suốt mấy ngày liên tục cô bé ngủ lại ngoài ruộng lúa, mệt tới mức không chống đỡ nổi nữa thì nằm ngủ luôn trên lúa mạch, ngủ dậy lại cắt tiếp.
Vì quá lo lắng, lại vì lao lực, miệng Xuân Linh nở những mụn nước nhỏ, tay chân xước máu. Thật sự cô bé đã kiệt sức, còn lại hai mẫu lúa mạch nữa.
Đều là lương thực gia đình trông vào đó!
Cô bé bất lực đứng giữa ruộng lúa mạch khóc nức nở không thành tiếng, khóc tới mức hàng xóm chung quanh thấy thương hại quá, bèn tới năm tay mười tay giúp cô gặt nốt mảnh ruộng.
Đợt thu hoạch khó nhọc đó đổi lại được lương thực đủ ăn cho cả gia đình.
Anh thứ hai đã đỗ kết quả rất cao trong kỳ thi tốt nghiệp trung học, nhờ kết quả đó, anh được tuyển vào trường đại học Đồng Tề ở tận Thượng Hải.
Cầm giấy báo nhập học của anh thứ hai, Xuân Linh chạy như bay về nhà quên hết mệt nhọc, nhảy lên vui sướng. Nhìn đứa em gái vừa bé vừa đen, người anh thứ ba là Thẩm Kiến Văn rớt nước mắt tủi thân vì thi trượt đại học.
Thẩm Kiến Văn buồn rầu nói:
– Anh xin lỗi, em đã vất vả vì cả gia đình, mà anh lại thi trượt!
Vừa nói anh ba vừa khóc. Xuân Linh hốt hoảng nắm lấy tay anh:
– Năm nay thi trượt thì năm sau thi tiếp, anh đừng nản chí như thế!
Thẩm Kiến Văn quyết định không thi đại học nữa, ở nhà kiếm sống giúp em gái. Xuân Linh không đồng tình:
– Em chịu vất vả cũng chỉ vì muốn các anh học lên đại học mà thôi! Anh thất bại là em cũng thất bại!
Ba nghìn Nhân dân tệ học phí là gánh nặng quá lớn với cả gia đình. Vào lúc bất lực ấy, Thẩm Xuân Linh nghĩ đến chuyện đi bán máu.
Lần thứ nhất đến nơi bán máu, vì quá nhỏ tuổi, bác sĩ không đồng ý!
Lần thứ hai, cô nói dối tuổi mình, cuối cùng được bán 200 ml máu. Cầm được 400 tệ tiền bán máu, nỗi buồn bã của cô vẫn không bớt đi. Vì 400 tệ so với 3.000 tệ thì còn quá ít ỏi. Như cốc nước hắt vào đống lửa, chả thấm vào đâu.
Ba ngày sau, cô quay trở lại trạm y tế. Lần này, nói kiểu gì bác sĩ cũng quyết không lấy máu của Xuân Linh. Quá lo lắng, cô đành quỳ xuống cầu xin bác sĩ, và kể cho ông biết lý do.
Bác sĩ trầm ngâm rất lâu, cuối cùng ông thở dài bảo:
– Thôi được, chỉ một lần này thôi nhé! Lần sau cháu đừng đến đây nữa, cháu còn quá nhỏ, cơ thể còn đang phải lớn nữa!
Ông bác sĩ chỉ rút một lượng máu rất nhỏ tượng trưng, rồi móc túi ra đưa cho cô 700 tệ, làm Xuân Linh vô cùng cảm động.
Về nhà, Xuân Linh đưa tiền cho bố dượng, bố vội hỏi tiền ở đâu ra mà nhiều thế này, cô nói dối là đi vay người ta.
Bố cô cầm tay con xem xét, lại móc từ túi cô ra hai tờ giấy bán máu.
Cả nhà cô đều kinh hãi.
Nhưng số tiền đó còn lâu mới đủ được, dù chỉ một nửa học phí cho người anh.
Bố dượng cô quyết định bán đi một phần mảnh đất từ ngôi nhà cũ của họ, ông bà nội cũng bán ba cây dương vốn định dành gỗ để đóng quan tài cho ông bà sau này. Khi bố dượng không đồng ý bán ba cây dương, ông bà nói:
– Máu của Xuân Linh còn không tiếc, chúng tôi còn cần quan tài để làm gì nữa!
Dưới sự nỗ lực của toàn gia đình, tiền học cho anh hai, anh ba cuối cùng đã thu xếp xong. Để anh Thẩm Tiến Quân có thứ để lên trường, suốt mấy tối liền Xuân Linh thức khuya khâu vỏ chăn mới và giầy vải cho anh.
Vào lúc lên đường, Xuân Linh ra bến xe tiễn anh, cô nói:
– Anh ạ, nhà mình tuy nghèo, nhưng khảng khái, anh phải học cho ra học, anh đừng lo lắng chuyện ở nhà, cũng đừng tự khắc nghiệt với bản thân mình quá, anh cần tiền tiêu cứ viết thư về cho nhà nhé, em sẽ lo cho anh!
Thẩm Tiến Quân không nén được, ôm lấy đứa em nhỏ vào lòng, cảm động trào nước mắt.
Có thể bỏ rơi cha, không được phép bỏ rơi em
Những người anh lên đường đi học rồi, Xuân Linh bắt đầu tính toán xem làm cách nào kiếm tiền để chữa bệnh cho bố, lo học phí cho các anh trai. Ban đầu, cô định theo chân các chị trong làng ra ngoài đi làm kiếm tiền, nhưng ở nhà còn hai người già và một người bệnh đều cần chăm sóc, cô chỉ có thể ở lại. Cân nhắc kỹ, cô quyết định trồng bông.
Trồng bông không giống như trồng những cây khác, không chỉ phí sức trồng trọt, ngay khoản phun thuốc sâu cho bông cũng rất nguy hiểm, nhưng Xuân Linh tính nhẩm ra, một năm trồng bông có thể thu lãi được 8-9 nghìn Nhân dân tệ (16-18 triệu VND), cô không trù trừ bắt tay vào làm ngay.
Cô háo hức trồng xuống cây bông, nhưng chẳng mấy lâu, khu vực Lỗ Tây Nam (mấy huyện thuộc Sơn Đông) gặp dịch sâu xanh trên lá bông (Helicoverpa armigera) tràn tới, vụ dịch làm Xuân Linh cuống quýt,cô bé người còn chưa cao bằng ngọn cây bông đã cõng bình xịt thuốc sâu nặng hơn 20kg sau lưng đi dọc ruộng bông để xịt thuốc.
Cô nghe người ta nói, lúc chính ngọ thời tiết nóng nực nhất, là lúc trừ sâu có hiệu quả lớn nhất. Cô liền chọn lúc giữa trưa nắng to đi phun thuốc sâu, mặt trời rát bỏng trút nóng xuống cánh đồng bông hầm hập như một lò hấp khí nóng, làm Xuân Linh không thở nổi. Cô chỉ có thể chạy phun một hàng rồi chạy ra hít thở không khí. Một ngày vào lúc chính ngọ, vì thùng thuốc sâu bị rò chảy, cô trúng độc, ngất đi.
Người làng khiêng Xuân Linh về. Lúc tỉnh lại, cô không để ý đến sự ngăn cản của người bố nằm liệt giường, lại đòi chạy ra ruộng bông luôn. Năm đó, bông được mùa thu hoạch lớn, nhưng vì thế mà giá thu mua bị dìm xuống rất thấp, và Xuân Linh vẫn không thể kiếm được khoản tiền như cô mong muốn.
Đầu óc thông minh của Xuân Linh lại suy tính, cô đang nghĩ có cách nào kiếm được tiền nhanh nhất. Lúc nông nhàn, cô đã từng theo người làng đi thu mua hoa hòe, cành liễu (dùng như sợi bàng, sợi chiếu cói của VN), cũng từng đi bán mũ nan, đậu tương. Sau này, cô nghe người ta nói táo Tứ Thủy ở huyện bên rất rẻ, cô lại cùng ông bác trong làng đi Tứ Thủy buôn táo.
Hàng ngày, sau bữa tối, cô kéo xe kéo lên đường, lúc trời hơi rạng thì tới được vườn táo, chất đầy xe táo rồi quay về ngay. Đàn ông thanh niên kéo một xe, cô cũng kéo một xe. Dọc đường, người ta đều ăn táo giải khát, cô thì chưa từng ăn một quả táo nào, ngay cả những quả dập nát cũng giữ lại phần bố, cho ông bà ăn.
Anh thứ tư Thẩm Kiến Hoa thấy đứa em 14 tuổi vất vả như thế, quá áy náy, quyết định bỏ học và cũng trốn nghĩa vụ quân sự, ởnhà kiếm sống thay em.
Xuân Linh khuyên anh thế này:
– Em hâm mộ nhất trên đời này là quân nhân, anh ở nhà rồi sau này anh sẽ ra sao? Anh cứ đi đi, em vẫn còn chống đỡ gia đình này được.
Ngày anh tư lên đường, Xuân Linh rút từ trong túi ra một ít tiền lẻ nhàu nát dúi vào tay anh trai:
– Đây là 80 tệ, tiền em dành riêng ra, anh giữ lấy để tiêu vặt, vào bộ đội rồi anh nhớ cố gắng.
Thẩm Kiến Hoa mắt rưng rưng.
Mùa xuân năm 1997 là mùa xuân vui sướng hạnh phúc nhất của Xuân Linh. Tết năm đó, ngoài người anh thứ tư đang ở bộ đội, cả ba anh trai đều quay về nhà ăn tết. Và ai cũng mang quà về cho cô em gái. Người anh cả là sinh viên mang tặng em một bộ quần áo mới, người anh thứ hai cũng là sinh viên tặng em một chiếc khăn màu hồng, người anh thứ ba đang ôn thi cũng mua cho em một hộp kem trang điểm.
Xuân Linh ôm tất cả quà vào lòng vui sướng, nhảy lên cười, lúc đó cô bé quay trở lại vẻ ngây thơ con nít vốn có. Bố gọi ba đứa con trai đến bên giường:
– Các con phải báo đáp cho Linh, vì nó đã quá khổ sở rồi. Ngày sau các con trưởng thành, các con có quyền quên bố đi, nhưng không bao giờ được phép quên Xuân Linh.
Tình thân vĩnh viễn
Công việc nhà nông bận rộn, nhưng Xuân Linh không quên bệnh của bố dượng, hễ có hy vọng, ngại gì đường xa núi cao, cô đều kéobố đi. Trời xanh không phụ người có công, bệnh của bố dượng đã đỡ hơn rất nhiều, đã có lúc ông chống được gậy đứng lên. Những người anh học hành tấn tới. Anh cả Thẩm Kiến Quốc sau khi tốt nghiệp đại học đã thi đỗ để học tiếp Thạc sĩ.
Người anh thứ tư Thẩm Kiến Hoa đã được vào Đảng trong quân ngũ, được đề bạt lên làm trung đội trưởng. Tháng 9/1997, người anh thứ ba Thẩm Kiến Văn cũng thi đỗ cao đẳng, được Học viện Đông y Sơn Đông nhận vào học.
Tháng 3/1998, bà nội bỗng dưng bệnh nặng, lúc lâm chung, bà cụ nắm chặt lấy tay Xuân Linh nói: “Xuân Linh, cả đời bà chẳng có gì tiếc nuối, vì đã có một đứa cháu ngoan như cháu, bà chỉ thương xót cháu thôi!” Nói rồi bà lần từ dưới gối ra một chiếc vòng tay bằng ngọc đưa cho Xuân Linh, Xuân Linh không dám cầm. Ông nội nói:“ Xuân Linh, đấy là thứ bà nội định để dành cho cháu dâu đầu, nhưng bà nội nghĩ, cái vòng này nên để dành cho cháu, cháu hãy nhận cho bà mãn nguyện đi!”. Xuân Linh nuốt nước mắt rưng rưng nhận lấy.
Sau khi bà nội mất, người anh thứ tư viết thư về, nói sẽ chuẩn bị thi vào trường quân sự, nhưng khi biết bà nội vừa mất,trong nhà đã lo liệu hết tiền, anh bèn quyết định bỏ cuộc. Xuân Linh đọc thư, lo lắng, cô liền tìm người nhờ gửi thư cho anh trai khuyên ngăn, và gửi kèm theo đó 200 tệ, để anh trai mua sách vở ôn thi. Cô nói: “Anh ạ, thi vào trường quân sự là việc lớn cả đời anh, đừng để khó khăn trước mắt làm ngăn cản việc cả đời”.
Đúng lúc đó, mẹ Xuân Linh đã bỏ đi biệt tăm tích lâu nay, bỗng gửi thư về cho cô, thì ra mấy năm nay, mẹ cô bỏ đi rồi đã làm một tờ giấy li hôn giả mạo với bố dượng, rồi sang huyện Bình Dương ăn ở với một ông có tiệm thực phẩm, cuộc sống khá sung túc. Mẹ cô nghe qua người khác mới biết con gái mình mấy năm nay chịu cực khổ vô vàn, trong lòng bà rất ăn năn. Mẹ cô gửi thư tới muốn bảo con gái bỏ sang huyện Bình Dương, hứa sẽ tìm cho cô một gia đình đàng hoàng để gả chồng.
Đọc lá thư của mẹ, Xuân Linh nước mắt dào dạt, rất muốn được sống một cuộc sống đơn giản vô lo của một cô con gái bên cạnh mẹ. Nhưng cô cũng không thể nào bỏ rơi gia đình này, cái gia đình nghèo khổ hoạn nạn, nhưng cả nhà đều chân tình yêu thương cô!
Bố dượng biết con gái khó xử, khuyên cô:
– Xuân Linh, đi tìm mẹ con đi! Bố không trách con, cả nhà ta đã khổ, kéo theo cả đời con khổ theo thì bố không nỡ lòng nào!
Xuân Linh cắn chặt môi, quỳ xuống trước giường bệnh của bố:
– Bố ạ, khổ sở nữa con cũng chịu được, bố đừng đuổi con đi!
Xuân Linh nhờ người viết thư trả lời mẹ rằng, cô không muốn theo mẹ.
Một ngày tháng 9/1998, vì muốn kiếm tiền cho anh trai thứ tư ôn thi, cô lại nghĩ đến việc đi bán máu. Sau rất nhiều lần cầu xin, cuối cùng bác sĩ đã đồng ý, lấy 300ml máu của cô. Vốn thân thể gầy gò yếu ớt vì thiếu dinh dưỡng, giờ Xuân Linh càng yếu.
Nhưng cô lấy lại tinh thần, đi ra bưu điện gửi mấy trăm tệ đó cho anh. Lúc liêu xiêu qua đường, vì không còn tinh thần để ý kỹ, cô bị một xe tải lớn chở các cuộn sắt gạt ngã, bánh xe lớn nghiến qua người Xuân Linh.
Tin dữ đến, ông nội cô không chịu đựng nổi, đổ bệnh liệt giường, bố dượng Xuân Linh cũng ngất đi nhiều lần. Người anh thứ ba Thẩm Kiến Văn là người đầu tiên biết tin này, anh chạy về nhà, chỉ còn biết khóc bên thi thể em.
Người anh thứ hai Thẩm Kiến Quân nhận được điện báo,suốt hai ngày đi tàu về không ăn không ngủ, khóc từ Thượng Hải về đến Sơn Đông.
Ở tít tận Tây An, người anh cả Thẩm Kiến Quốc đang học thạc sĩ được tin cũng khóc rụng rời, không thể về dự đám tang được, anh điện về nhà: “Em gái yêu quý, em dùng tấm lòng người mẹ để gánh vác cả gia đình này, dùng đôi vai yếu ớt để dựng lên một niềm hy vọng, cả gia đình mãi mãi yêu em.”
Vừa nhận được giấy báo nhập học của Học viện Lục quân Quế Lâm, người anh thứ tư Thẩm Kiến Hoa cũng đồng thời nhận tin em chết, anh ngã ngất đi trên thao trường. Tỉnh dậy liền vội vã về quê.
Nhưng ở quê, những người chết trẻ vị thành niên không được phép tổ chức đám ma, ngay cả nghĩa trang của dòng họ cũng không được phép vào chôn cùng.
Xuân Linh đến đây sống bốn năm, họ tên thì đã đổi, nhưng hộ khẩu thì không có, ngay cả tư cách là dân chúng của địa phương cũng không có, không được coi là người làng. Nhưng những người già trong làng cảm động trước cuộc đời hiếu nghĩa của Xuân Linh. Người già nói, đứa con gái tốt đẹp thế, chết rồi thì tại sao còn phải để nó phải chịu tức tưởi nữa.
Nhà văn Lưu Hồng, người đã từng đến viết bài phỏng vấn Xuân Linh hồi trước cũng đến dự tang lễ, và viết một bài ai điếu cho cô bé:
“Em, là một đóa hoa giữa thung lũng, một vệt mây ở bên trời, lặng lẽ đến, lại lặng lẽ đi.
Đôi vai nhỏ gánh đầy tình người, tâm hồn nhỏ nâng đỡcả gia đình, tuổi còn trẻ như thơ như họa, như tơ như khói, lại đầy gian nan khốn khó vất vả.
Em đi rồi, nhẹ như thế, như đám mây bên trời xa, câu chuyện để lại nặng như thế, ân tình cao như núi Thái Sơn…”.
Những người con gái đều có những son phấn của riêng mình, có lẽ Xuân Linh cả đời chưa chạm vào son phấn, nhưng cô vẫn là người con gái đẹp nhất.
Năm 2007, Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc dự định làm một bộ phim truyền hình 100 tập về 100 tấm gương tốt cảm động thời nay, lấy tên phim là “Câu chuyện của chúng tôi” để giáo dục thế hệ trẻ Trung Quốc, câu chuyện về Xuân Linh sẽ được dựng lại ở tập mười sáu.
=============
Nếu thấy chuyện cảm động và ý nghĩa thì hãy nhấn Chia Sẻ bạn nhé
Cuộc đời và cái chết của John Lennon nhắc nhở chúng ta cần phải tiếp tục câu hỏi đã huỷ hoại ông ngay từ lúc bắt đầu sự nghiệp cho đến khi bị ám sát: nổi tiếng để làm gì?
Chàng kính tròn cao ngạo và vị chát của sự nổi tiếng
Đây là khoảng thời gian trong năm dành cho John Lennon – người sáng lập ban nhạc The Beatles đã không may bị ám sát vào ngày 8/12/1980, chỉ vài tuần sau ngày sinh nhật lần thứ 40 của ông. Trong vài tháng qua, hàng loạt tư liệu, những số báo được tái bản, những thước phim và vô số các cuộc triển lãm được tổ chức để tưởng nhớ cuộc đời và sự nghiệp của huyền thoại nhạc Pop này.
Ban đầu, dường như các hoạt động trên là để tiết lộ những khám phá về âm nhạc của Lennon. Nhưng khi ngày mất của ông tới, và khi những hoạt động tưởng nhớ đã dừng lại, nguyên nhân chính của những hoạt động tưởng nhớ sôi nổi này lại không phải là về phiên bản “Imagine” mới nào, mà là về sự nổi tiếng của Lennon – thứ đã giết chết ông – mà tới giờ vẫn còn rất lớn.
John Lennon, một trong những nhạc sĩ sáng tạo nhất của thế kỷ trước, cũng là người đi tiên phong về mức độ nổi tiếng – một người mưu cầu, chế giễu, tận dụng, và cuối cùng lại bị huỷ hoại bởi chính danh tiếng lừng lẫy của bản thân. Thời gian đó, chính ông đã khai hoá tư tưởng đương thời về địa vị của các ngôi sao và những hiệu ứng do nó mang đến.
“Cuộc sống của chúng tôi chính là nghệ thuật của chúng tôi” – Lennon đã phát biểu như vậy ba ngày trước khi ông qua đời – một quan điểm rất mới lạ vào cái thời chưa xuất hiện chương trình truyền hình thực tế ấy. Trong sự tác động mạnh mẽ của truyền thông đến thế giới hiện nay, bài học về sự nổi tiếng của Lennon vẫn rất giá trị, cả về mặt đáng học tập lẫn mặt tác hại mà chúng ta sẽ gặp phải nếu cố tình phớt lờ.
Dưới phòng thay đồ trong tầng hầm ẩm ướt ở Liverpool và Hamburg, Lennon đã khích lệ các thành viên của Beatles theo kiểu “call-and-respond” (hỏi và trả lời) “Chúng ta đang đi đâu, các chiến hữu?“. Và Paul, George và Ringo sẽ đáp lại: “Tới đỉnh cao nhất của nhạc Pop, Johnny!“(1).
Chỉ trong hai năm, họ đã đạt được mục đích đó. Nhưng vấn đề nằm ở “đỉnh cao” – được hiểu là một mức cao hơn độ nổi tiếng của Elvis – hoá ra lại không phải là nơi dễ chịu nhất. Trên sân khấu ở Chicago, Lennon bị một chiếc giày ném vào đầu. Ở Madrid, ban nhạc chứng kiến cảnh sát đàn áp người hâm mộ. Ringo, thành viên người Do Thái đã nhận được lời đe doạ tại Motreal từ những kẻ bài Do Thái.
Các buổi diễn nối tiếp các buổi diễn. Tại Melbourne, một người đàn ông đã leo tám tầng khách sạn theo đường ống dẫn nước để gõ cửa căn phòng của Lennon. Ông thậm chí còn mời gã nước uống, tuy nhiên sự cuồng tín hiện lên trên mặt gã đã khiến Lennon vô cùng sợ hãi. Như ông trả lời một phóng viên vào năm 1965: “Chúng tôi rất có thể chết vì tai nạn máy bay hoặc là bị bắn vỡ đầu bởi một số kẻ điên rồ nào đó.”
Trong vòng xoáy điên rồ đó, sự châm biếm trở thành vũ khí chống cự đầu tiên của Lennon và cũng là sức quyến rũ lớn nhất của ông. Ngay từ đầu, ông đã coi sự nổi tiếng của bản thân như một thú vui tiêu khiển cá nhân, ông phân tích và chế giễu địa vị ngôi sao (mà chính ông là một đại diện tiêu biểu) như thể ông chỉ đang theo dõi nó từ đằng xa.
Được mời đến biểu diễn trước Hoàng Thái Hậu trong chương trình âm nhạc Hoàng gia, tất nhiên Lennon tuân theo. Nhưng ông không thể không cường điệu hoá nghi lễ cúi chào và đề nghị khán giả “khua lách cách trang sức” thay vì vỗ tay cho màn biểu diễn của ông.
Cuộc họp báo đầu tiên của ban nhạc tại Mỹ được tổ chức tại sân bay quốc tế John F.Kennedy ngay buổi chiều khi họ đặt chân xuống vào năm 1964 cũng là một ví dụ cho sự trào phúng của Lennon trong cách tự quảng bá cho ban nhạc của mình.
Phóng viên: Ông có thể hát một vài câu được không?
LENNON: Chúng tôi cần tiền trước.
Phóng viên: Ông nghĩ rằng âm nhạc của mình sẽ phục vụ cho khán giả những gì?
LENNON: Nếu chúng tôi biết, chúng tôi sẽ lập một ban nhạc khác và lên làm quản lý.
Trong khi các thành viên khác của Beatles hài lòng với những gì họ có, thì sự châm biếm của Lennon càng trở nên sâu sắc hơn. Ông chế giễu những nhà phê bình cho rằng việc giải tán ban nhạc là một chiêu quảng cáo rẻ tiền,
và cả người hâm mộ những người gào thét điên cuồng dù chỉ nhìn thấy ông thoáng qua.
Nhưng việc ông bắt chước Hitler trên ban công khách sạn (đeo ria mép hình lược, chào theo kiểu người Giéc-manh), hay việc nói rằng ban nhạc Beatles còn “nổi tiếng hơn cả chúa Jesus” cũng chỉ nhằm mang đến một thông điệp chung “Sự nổi tiếng là một điều hài hước, và tôi luôn bắt kịp những trò đùa”.
Những người nổi tiếng đi trước Lennon như Frank Sinatra, Marilyn Monroe, Elvis Presley chấp nhận vai diễn mà nền văn hoá thời đó đóng khung cho họ. Còn Lennon lại liên tục phá vỡ nhân vật của mình, khiến công chúng không thể lờ đi sự khác biệt giữa nhân vật và con người của chính ông. Ông là người nổi tiếng biết biến hoá phong cách đầu tiên trong làng giải trí.
Bị giết bởi chính sự nổi tiếng
Bắt đầu từ năm 1967, quan điểm của John Lennon về địa vị của ngôi sao bắt đầu hiện hữu nhiều hơn trong các tác phẩm của ông. “I am the Walrus” có nội dung đề cập đến bài hát “Lucy in the Sky With Diamonds” của ông phát hành trước đó có ba tháng. “Glass Onion” thì bóng gió ám chỉ các bài hát nổi tiếng khác của ban nhạc Beatles. “The Ballad of John and Yoko” lại so sánh chuyến đi trăng mật của cặp đôi này như là nỗi khổ cực và phiền phức của Chúa Jesus.
Và trong tác phẩm “God” – có lẽ là một trong những bài hát tự cao tự đại nhất trong lịch sử – một Lennon ưa phóng khoáng đã cho rằng Chúa đã “tái sinh” thành “John” chứ không còn là “người thêu dệt cho những ước mơ”. Ông đã nói với những con chiên đau khổ của mình rằng “Giấc mơ đã kết thúc. Các bạn phải tiếp tục cuộc sống hiện tại”.
Thậm chí trong các bài hát pop thì chủ nghĩa vị kỷ này cũng là một hiện tượng bất thường vì hầu hết các nghệ sỹ dù là ca ngợi sự nổi tiếng của chính họ cũng thường sử dụng những lời lẽ hoa mỹ khoa trương.
Nhưng ngay cả mức độ và phạm vi nổi tiếng của Lennon cũng đã là bất thường, đó mới là John Lennon. Sự nổi tiếng là một phần quan trọng trong cuộc đời John Lennon, cho nên cũng là một phần không thể thiếu trong nghệ thuật của ông.
Nếu chúng ta nhìn lại, sự tiên phong của Lennon trong việc đặt cuộc sống vào nghệ thuật, và đưa nghệ thuật vào cuộc sống có thể coi là một lời tiên tri xuất sắc. Ngày nay, lối sống đó là điều kiện tiên quyết khẳng định địa vị của một ngôi sao.
Lindsay Lohan có thể đã từng khao khát trở thành diễn viên, nhưng vai diễn chính của cô – một ngôi sao vào tù ra tội – lại không phải trên màn ảnh, mà là trên các mặt báo hàng ngày về chính đời tư rắc rối của cô. Rất nhiều những ngôi sao nhạc Pop đang làm mưa làm gió hiện nay như Jessica Simpson hay Susan Boyle lại là những người mà công chúng biết tới lần đầu, hoặc tìm hiểu rõ hơn qua các chương trình truyền hình thực tế.
“The Hills” chương trình ăn khách nhất trong lịch sử MTV gần đây là những điều ngồi lê đôi mách về một người Los Angeles trẻ tuổi – người nổi tiếng nhờ chương trình truyền hình “The Hill”. Và cũng có một Kanye West, người sở hữu một tài khoản Twitter mà đọc qua giống như những bài tường thuật về sự nổi tiếng của chính bản thân anh ta.
Vào năm 1975 – chỉ một thời gian ngắn sau khi cảnh báo về mặt trái của hiệu ứng ngôi sao trong “Fame” – Lennon lại khẳng định rằng đây là thời điểm thích hợp để cố gắng sống như người bình thường, hoặc ít nhất là ông đã tưởng tượng về cuộc sống của một người-không-nổi-tiếng.
Sống thu mình ở Dakota cùng với con trai mới sinh, ông tự nướng bánh và đưa con đi dạo trong công viên, để Yoko Ono toàn quyền quản lý việc kinh doanh của hai người. Năm 1980, ông tuyên bố: “Tôi không còn ham muốn được coi là một ca sỹ hát nhạc rock-and-roll nổi tiếng nữa, tôi là một ông chồng làm nội trợ và tôi cảm thấy tự hào về điều đó”.
Tuy nhiên, Lennon không bao giờ thực sự lui về ở ẩn. Nếu có ý định như vậy, ông chắc chắn không bao giờ viết một bài hát thể hiện sự quyết tâm rời bỏ cuộc sống đầy màu sắc của người nổi tiếng (Watching the Wheels) hoặc đưa bài hát đó vào album
cường điệu hoá sự trở lại của mình (Double Fantasy). Đối với ông, nghỉ hưu chỉ là một nỗ lực khác nhằm điều chỉnh lại mối quan hệ của bản thân với sự nổi tiếng.
Nhờ kẻ ám sát Mark David Chapman, đó trở thành nỗ lực cuối cùng của ông. Lennon, bằng sự độc đáo trong phong cách và tư tưởng, đã mơ hồ đánh thức những khao khát mà sau cùng gây ra cái chết của chính bản thân ông. Chapman thú nhận: “Tôi cảm thấy nếu giết John Lennon, tôi có thể trở thành một ai đó”. Anh ta đã tìm kiếm “sự nổi tiếng tức thì” – được chính nạn nhân nổi tiếng của anh ta sáng chế ra.
Nhưng khi nhìn lại, rõ ràng thành tựu lớn nhất của Lennon, ngoài việc để lại những bài hát bất hủ, không phải việc ông đã cố gắng trở nên nổi tiếng khác thường. Thành tựu đó nằm ở chỗ ông là một ví dụ điển hình về việc nghiên cứu kỹ lưỡng và quản lý sự nổi tiếng, biến nó thành một công cụ đa chức năng cho các ngôi sao.
Trước Lennon, sự nổi tiếng là phần thưởng đạt được sau khi bán được nhiều bản thu âm, hoặc vé xem phim, hoặc bất cứ cái gì khác. Sau thời đại của ông, sự nổi tiếng có thể coi là một công cụ, một thứ gì đó để sử dụng giống như nghệ sỹ sử dụng đàn ghita. Như Lennon đề cập vào năm 1968:“Chúng tôi có được sự nổi tiếng, và chúng tôi sẽ cố gắng tận dụng nó, chứ không phải chỉ để sở hữu nó”.
Ngày nay, ranh giới giữa đời tư và nghệ thuật quá mờ nhạt, và mỗi người đều trở nên tham lam sau khi họ nổi tiếng. Cuộc đời và cái chết của Lennon nhắc nhở chúng ta về sự cần thiết của việc tiếp tục câu hỏi đã huỷ hoại ông ngay từ lúc bắt đầu sự nghiệp cho đến khi bị ám sát: nổi tiếng để làm gì?
——————
(1) Nguyên văn: “To the toppermost of the poppermost”, sau này đã trở thành một câu nói nổi tiếng gắn với tên tuổi của John Lennon.
Tungpixl's Blog 